در سیستم هایی که با هوای فشرده کار می کنند لزوم آماده سازی هوای فشرده مصرفی اهمیت بسیاری دارد. هوایی که تنفس می کنیم بسته به نوع منطقه ای که زندگی می کنیم خصلت هایی منحصر به فرد دارد. برای مثال هوای مناطق شمالی و جنوبی کشور که به دریا دسترسی دارند بسیار رطوبت دارد و میزان رطوبت معلق در هوا زیاد است. به همین نسبت در مناطق شهری و شهرک های صنعتی به نسبت صنایعی که در آنجا کار می کنند، هوا ویژگی های آن منطقه را دارد. مثل غبارآلود بودن مناطق جنوب غربی کشور و آلودگی هوای تهران و نزدیکی کارخانه های تولید سیمان و …
اما هنگامی که برای استفاده از سیستم های پنیوماتیک هوا را تا مثلاً شش برابر فشار اتمسفر فشرده می نماییم، خصلت های ماهوی هوا را در مقایسه با فشار یک اتمسفر، شش برابر نموده ایم. لذا بر اساس نوع منطقه آب و هوایی و نوع کاربری سیستم های اتوماسیون می بایست تمهیدات لازم را برای آماده سازی هوای فشرده مورد نیاز در صنعت، مهیا کنیم.
معمولاً در کاربری های ساده سیستم ها برای آماده سازی هوای فشرده، به غبارگیری ذرات معلق در هوای فشرده تا ۴۰ میکرون و رطوبت گیری تا حدود ۴۰ درصد توسط واحد مراقبت اکتفا می شود. اما می توان این غبار گیری را تا ۰٫۰۱ میکرون انجام داد و رطوبت را نیز تا ۹۹٫۹ درصد از هوای فشرده گرفت. لذا در واحد مراقبت هوای فشرده که اولین اقدام برای آماده سازی هوای فشرده است، یک عدد رگلاتور هوای فشرده، یک عدد فیلتر آب و گرد گیر و یک عدد روغن زن به کار گرفته شده است.
همانطور که پیشتر گفته شد، بر اساس نوع کاربری مثل صنایع غذایی و دارویی می توان ذرات غبار تا ۰٫۰۱ میکرون گرفت و با کمک محصولاتی مثل ممبران فیلتر، رطوبت را نیز تا ۹۹٫۹۹ درصد جذب نمود تا هوای پاکی را وارد سیستم نمود. در مورد آماده سازی هوای فشرده باید گفت، به هر میزان که برای پاکیزه سازی هوای فشرده مورد نیاز برای سیستم های اتوماسیون تلاش کنیم، طول عمر شیرآلات و سیلندر ها را به بالاترین حد خود می رسانیم.
اما پیرامون واحد مراقبت فستو باید گفت این محصول در مدل های مختلفی ارائه می گردند که یکی از معروف ترین های آن واحد مراقبت سری D می باشد. واحد مراقبت ها با نام لاتین Service Unit شناخته می شوند. واحد مراقبت های فستو در چهار نوع Micro، Mini، Midi، Maxi تولید شده اند. همانطور که از اسمشان پیداست، این تفاوت در اندازه واحدهاست که در دبی عبور هر یک از آنها نقش دارد.
واحد میکرو در سایزهای M5، M7 ، ۱/۸ اینچ موجود می باشد. واحد مراقبت سری D میکرو با ظرفیت غبارگیری ۵ میکرون می باشد و دبی عبوری از آنها در سایز M5 (اینچ)، ۸۰ لیتر بر دقیقه است. این مقدار برای دو سایز دیگر ۱۶۰ لیتر بر دقیقه می باشد.
واحد مینی در سایزهای ۱/۸، ۱/۴، ۳/۸ اینچ موجود است. دبی عبوری از واحد ۱/۸ اینچ ۷۰۰ لیتر بر دقیقه، ۱/۴ اینچ ۱۰۰۰ لیتر بر دقیقه و ۳/۸ اینچ ۱۲۰۰ لیتر بر دقیقه است.
واحد میدی در سایزهای ۳/۸، ۱/۲، ۳/۴ اینچ موجود است. دبی عبوری از واحد ۳/۸ اینچ ۲۰۰۰ لیتر بر دقیقه، ۱/۲ اینچ ۲۶۰۰ لیتر بر دقیقه و ۳/۴ اینچ ۲۶۰۰ لیتر بر دقیقه است.
واحد ماکسی در سایزهای ۱/۲، ۳/۴ و ۱ اینچ موجود است. دبی عبوری از واحد ۱/۲ اینچ ۷۶۰۰ لیتربر دقیقه، واحد ۳/۴ اینچ ۸۳۰۰ لیتر بر دقیقه و یک اینچ ۸۵۰۰ لیتر بر دقیقه می باشد.
واحد مراقبت پنوماتیک یکی از تجهیزات مهم در این صنعت است که هدف از ساخت آن، فراهم نمودن هوای خالص و فشرده برای سیستم پنوماتیک می باشد. این واحد یکی از اجزای اصلی پنوماتیک است و محل قرارگیری آن در میانه خط تغذیه هوای فشرده می باشد.
دستگاه های صنعتی که دارای واحد مراقبت پنوماتیک هستند، عمر زیادی دارند و کمتر دچار اشکال می شوند. در سیستم های اتوماتیک صنعتی، تجهیزات پنوماتیکی نقش مهمی ایفا می کنند. با کمی دقت در این دستگاه های می توانید انواع سیلندرهای پنوماتیک را مشاهده نمایید که برای راه اندازی بسیاری از آن ها، بهترین منبع انرژی هوای فشرده است. البته خلوص این هوای فشرده باید به اندازه ای باشد که درون آن اثری از قطرات آب و ذرات معلق دیده نشود تا راندمان دستگاه ها به حداکثر خود برسد. به همین دلیل از واحد مراقبت پنوماتیک استفاده می گردد.
واحد مراقبت پنوماتیک (Pneumatic Control Unit) یا واحد مراقبت هوا، به عنوان یک بخش مهم در سیستمهای پنوماتیک عمل میکند و وظایف متعددی دارد. این واحد معمولاً شامل فیلتر، رگولاتور و روغنکاریکننده است و به منظور تضمین عملکرد بهینه و محافظت از تجهیزات پنوماتیک طراحی شده است. وظایف اصلی واحد مراقبت پنوماتیک به شرح زیر است:
1. فیلتر کردن هوا:
- فیلترها وظیفه تصفیه و حذف ذرات معلق، روغن و رطوبت از هوای فشرده را دارند. این امر به جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات پنوماتیک و تضمین عملکرد صحیح آنها کمک میکند.
2. تنظیم فشار:
- رگولاتور فشار هوا، فشار ورودی را به سطح مورد نیاز برای عملکرد تجهیزات تنظیم میکند. این کار کمک میکند تا فشار هوا در حد مناسب برای عملکرد بهینه سیستم حفظ شود.
3. روغنکاری:
- واحد روغنکاریکننده، به تجهیزات پنوماتیک روغن میزند تا موجب کاهش سایش و افزایش عمر مفید آنها شود. این روغنکاری میتواند به صورت دستی یا اتوماتیک انجام شود.
4. کاهش رطوبت:
- تجهیزات پنوماتیک حساس به رطوبت هستند. واحد مراقبت معمولاً به گونهای طراحی شده است که رطوبت موجود در هوا را کاهش دهد تا از ایجاد خوردگی و آسیب به قطعات جلوگیری کند.
5. پیشگیری از نشت:
- با کنترل صحیح فشار و فیلتر کردن هوا، واحد مراقبت میتواند از نشتیها جلوگیری کند که این امر به کاهش هدررفت انرژی و هزینهها کمک میکند.
6. سریسازی جریان:
- برخی از واحدهای مراقبت پنوماتیک بهصورت چندگانه طراحی میشوند که امکان توزیع هوای فشرده به چندین دستگاه یا بخشها را فراهم میآورد.
7. نشانگر وضعیت:
- بسیاری از واحدهای مراقبت پنوماتیک دارای نشانگرهایی هستند که نشاندهنده فشار و وضعیت روغن موفقیتآمیز (یا نیاز به تعویض) میباشند.
- استفاده از واحد مراقبت مناسب میتواند به افزایش کارایی و کاهش هزینههای نگهداری سیستمهای پنوماتیک کمک کند.
- انتخاب واحد مراقبت پنوماتیک باید بر اساس نیازهای خاص سیستم و تجهیزات مربوطه انجام شود.